ГлавнаяБЛОГИМои впечатления от посещенийИстория происхождения названия села, первые жители

Новые записи
ХIII Международный конкурс монологов в Институте Исскуствознания г. Москвы
ХIII Международный конкурс монологов в Институте Исскуствознания г....
11 декабря 2025 - Ильвина Мазитова 0 0
Выставка живописи " Отражение берегов" Резеды Баязитовой.
Выставка живописи " Отражение берегов" Резеды Баязитовой.
11 декабря 2025 - Ильвина Мазитова 0 0
Матвей Писарев
День Героев Отечества.
9 декабря 2025 - Матвей Писарев 0 0
Казанский государственный цирк
Казанский государственный цирк
8 декабря 2025 - Мария Иванова 0 0
Эрмитаж-Казань
Эрмитаж-Казань
8 декабря 2025 - Мария Иванова 0 0
Концерт в День мамы
Концерт в День мамы
8 декабря 2025 - Матвей Писарев 0 0
Цирк ОдержиМЫе
Цирк ОдержиМЫе
7 декабря 2025 - Диана Кадырова 0 0
Цирк ОдержиМЫе
Цирк ОдержиМЫе
7 декабря 2025 - Ильшат Кадыров 0 0
Праздник ко Дню мамы!
Праздник ко Дню мамы!
6 декабря 2025 - Ильвина Мазитова 0 0
Начинаем новогодние представления!
Начинаем новогодние представления!
4 декабря 2025 - Элина Ризванова 0 0
«Гаиләм - йөрәк җырым, җылы учагым»
«Гаиләм - йөрәк җырым, җылы учагым»
4 декабря 2025 - Амирхан Хакимов 0 +1
Книга силы в ТЮЗ
Книга силы в ТЮЗ
30 ноября 2025 - Маша Жарких 0 0
Балет "Белоснежка и 7 гномов"
Балет "Белоснежка и 7 гномов"
30 ноября 2025 - Маша Жарких 0 0
IT-парк им.Б.Рамеева
IT-парк им.Б.Рамеева
30 ноября 2025 - Мария Иванова 0 0
Концерт ко Дню матери
Концерт ко Дню матери
30 ноября 2025 - Ильшат Кадыров 0 0
Энилэр коне белэн
Энилэр коне белэн
29 ноября 2025 - Диана Кадырова 0 0
Волонтеры культуры - 1 год
Волонтеры культуры - 1 год
28 ноября 2025 - Маша Жарких 0 0
Спящая красавица
Спящая красавица
28 ноября 2025 - Маша Жарких 0 0
Конкурс искусств Арт-Перспектива
Конкурс искусств Арт-Перспектива
28 ноября 2025 - Маша Жарких 0 0
Экскурсия по закулисью цирка вместе с Мэрией Казани в рамках проекта #Айдаснами
Экскурсия по закулисью цирка вместе с Мэрией Казани в рамках...
26 ноября 2025 - Ясмина Даукаева 0 0

История происхождения названия села, первые жители

Автор
Опубликовано: 3692 дня назад ( 5 ноября 2015)
Настроение: супер
+71
Голосов: 71
Иске Урыссуы авылы хәзерге Татарстан Республикасының көньяк-көнчыгыш өлешендә, Татарстанның баш каласы Казан шәһәреннән 350 км ераклыкта урнашкан.
Ул чорда авыл утырган урынның табигате бик матур һәм бай була. Хәзерге чорның аксакаллары сөйләвенә караганда,авыл янында “Каравыл” тавында, хәзерге ферма һәм хэзерге алма бакчасы урнашкан урында, аннан арырак ямь-яшел урманнар булган. Хәзерге чорда Бәйрәкә тавы дип аталган һәм шундагы зират урыннары сазлыклы урманнар белән капланган булган.
Хәзерге авыл урынына килеп,беренче утрак тормыш корган кешеләр кызганычка каршы билгеле түгелләр. Алар хәзерге мәктәп урынына урнашкан булганнар. Икенче бер күчеп килгән гаилә хәзерге ферма урынына урнашкан. Шуннан соң авылга Казан арты авылларыннан күчеп килә башлаганнар. Казан арты халыклары килеп утырганчыга хәтле авылда чирмеш һәм калмык-монголлар: Хорамша, Рыс, Сөбәй һәм башка бабайлар тирмәләр корып, терлекчелек белән шөгыльләнә башлаганнар. Борынгы халыкның әйтүенә караганда авылнын исеме дә Рыс бабайның исеменнән алынган булса кирәк. Рыс сүзенең мәгънәсе “бәхетле” дип тәрҗемә ителә. Шуннан чыгып, авылның атамасының мәгънәсен “Бәхет суы” дип аңлатырга була. 1921 – 1924 елларда Иске Урыссудан бик күп авыллар (Яссы-Тугай, Ташкичү, Кыска Елга, Кордон һ.б.) аерылып чыга. Шуннан башлап, авылның атамасын Иске Урыссу, дип йөртә башлыйлар.
1763 елда авылга Минзәлә районы, Карыйлы авылыннан Туктамыш хан улы Ибраһим исемле кеше күчеп килә.Ул авылга хатыны, өч улы белән килә. Ибраһим Иске Урыссу авылында төпләнеп кала.
Ибраһимның авылга килүен әйтеп узгач, авылның шәҗәрәсен дә искә аласы килә.
Татар шәҗәрәләреннән күренүенчә Рыссуы (Урыссу) авылы өч нәселдән барлыкка килгән: 1-Дию Мәнгуф-Кәбәк-Туктамышхан-Ибраһим. Бу шәҗәрә 11 буынны эченә ала. Ибраһим үзе-4 буын, ә 7-11 буыннары 20 гасырда яши.
Шәҗәрәнең борынгы өлеше 14 гасыр тарихына карый. Нәселе Туктамыш хан заманында Кырымның Мангуб каласы тирәләреннән Нократ буйларына күчеп утыра, соңрак Ык буйларына да тарала.
2-Кыргыз шәҗәрәсе. Сәетзадә, “коркод ата” дан соң 7 буын, Колчан бидән соң тагын 3 буын калдырып, Гомәрдән башлана.
3-Әхмәр бабай нәселе.
Кыргыз шәҗәрәсе 1913 елгы “Шура” журналының 10 санының тышлыгында беренче тапкыр басыла. Кыргыз нәселе 17 гасырда ук башкортларга беркетелгән. Каркод ата нәселе булган Колчан би һәм Тыныч би гә Алексей Михайлович Романов кушуы буенча, Сөн буйларыннан башлап, Ютазы , Дим елгаларына кадәр Кандыз авылын кертеп сузылган җирләр, аларга булу турында Уфа воеводасы князь Трубецкой 1632 елда “Охранная грамота” тапшырыла. Кыргыз шәҗәрәсенә кергән нәсел кешеләре “башкортлар” дип аталып йөртелгәннәр. Шәҗәрәне нигә искә алдык дип аптырамагыз. Чөнки авылның бүгенге Каразирек авылыннан алып Урыссу-Ютазы юлының каршы ягы җирләре Уфа өязенә кергән, соңрак Самара өлкәсе җирләре булып йөргән. Ә юлның бу ягы Казан губернасыныкы булган. Бары 1920 елда ТАССР төзелгәч кенә безгә кушылган.
1352 просмотра
Комментарии (11)
Ренат Юсупов # 5 ноября 2015 в 12:21 0
Да, это очень интересно
Данил Козлов # 5 ноября 2015 в 12:29 0
Материалны музейдан алдыңмы?
Ильнар Зайдуллин # 5 ноября 2015 в 12:39 0
Әйе, Данил. Музей җитәкчесе бирде.
Диана Рузиматова # 5 ноября 2015 в 12:32 0
Узган елны мин әлеге тема буенча проект эше башкарган идем.
Ильнар Зайдуллин # 5 ноября 2015 в 12:40 0
Ничек булды соң?
Ильсия Садыкова # 5 ноября 2015 в 12:33 0
Бик кызык!!!
Алексей Агашков # 6 ноября 2015 в 14:23 0
Интересно
Инсаф Шамбазов # 30 ноября 2015 в 18:36 0
Интересная статья!
Риана Карамова # 21 ноября 2018 в 19:14 0
здорово!
Риана Карамова # 21 ноября 2018 в 19:14 0
здорово!
Риана Карамова # 21 ноября 2018 в 19:14 0
+